İşletmelerin faaliyetleri sırasında ortaya çıkan veya ortaya çıkması ihtimali bulunan tehlikelerin önceden dikkatli ve ayrıntılı şekilde saptanması ile birlikte bunlara ilişkin risklere karşı alınacak önlemler için yöntem ve esasların belirlenerek, risklerin tam olarak ortadan kardırılması veya minimize edilmesi çalışmalarına risk analizi denir. Çalışma ortamları iş akışına göre çeşitli farklılıklar gösterir. Her çalışma ortamında karşınıza çıkabilecek sorunlar ya da tehlikeler farklı biçimlerde olabilir. Risk analizi, bu tehlikeli durumları önceden saptayarak, ortaya çıkma ihtimallerini değerlendirmektir.
Risk değerlendirmesi, genel tehlike tanımlaması, risk analizi ve risk değerlendirmesi sürecidir.Tehlikenin tespiti, tehlikelerin bulunması, listelenmesi ve karakterize edilmesi sürecini tanımlar
Risk değerlendirmeleri bir işletme için, iş sağlığı ve güvenliği yönetim planının ayrılmaz bir parçasıdır ve bu yüzden çok önemlidir.
Bunun için Tehlikeler ve riskler için işletmenizde bu bilinci oluşturun. Kimin, kimlerin risk altında olabileceğini belirleyin (örneğin, kendi çalışanlarınız, iş yerinizde ki temizlikçiler, müşterileriniz, size gelen ziyaretçiler, müteahhitler, kamu, vb.).
Öncelikle kendinize bir kontrol programı belirleyin ve bu programın tehlike için gerekli olup olmadığını belirleyin. Mevcut tehlike için aldığınız kontrol önlemlerinin yeterli olup olmadığını veya yetersiz ise daha fazlasının yapılması gerektiğini çalışmalarınıza yansıtın. Özellikle iş yerinizde tasarım veya planlama aşamasında risk değerlendirmesi yapıldığında, oluşabilecek yaralanmaları veya hastalıkları önlemiş olursunuz. Mevcut tehlikelere ve kontrol önlemlerine her zaman öncelik verin. Varsa uymanız gereken yasal gereklilikleri yerine getirin.
AYA OSGB olarak iş yerlerine bu bilinci verdiğimiz eğitimler ile sağlamaktayız.
İşyerlerinde risk analizlerinin yapılması iş sağlığı ve güvenliği açısından kanunlara uyum sağlamak için önemlidir. Ancak sadece bu gözle bakılmamalıdır. Risk analizi ile işyerindeki riskler öngörülebilir. Öngörülen risklerin etkilerini hesaplanabilir. Risklerden kimlerin veya kaç kişinin etkilenebileceği bilinebilir. Çalışma alanında iş kazaları büyük ölçüde önlenmiş olur, hastalık, yaralanma, sakatlık, ölüm gibi sağlık sorunlarının önüne geçilebilir ve böylece gereksiz para ve zaman maliyetleri azaltılabilir ve faaliyetlerin kesintisiz devam etmesi sağlanır.
Risk analizi yapmanın birkaç nedeni vardır ve genel olarak bir ‘’tedbir alma’’ temasında yer alır. Öncelikle iş kazalarının önüne geçerek çalışanları korumak risk analizleri yapma sebepleri arasında yer alır. Bu analizler, yapılan işlerle bağlantılı olarak çeşitli meslek hastalıkları ile karşılaşılmasının önüne geçme amacıyla da yapılır. Çalışanların sağlığı da işverenlerin sorumluluğunda olduğu için bu risk değerlendirmeleri son derece önemli rol oynar. Bu detaylı değerlendirmeler, iş kazası risklerini ortadan kaldırma adına çalışmalar ve geliştirmeler yapabilmek için hazırlanır.
Kaza ya da sağlık konusuna ek olarak, işleyişi engelleyecek riskler için de analizler yapılması gerekir. Bir projede karşınıza çıkabilecek sorunları önceden belirleyerek olası problemleri daha henüz yaşamadan kontrol altına alabilirsiniz. Meydana gelebilecek aksilikler, sorunlar gibi detayları proje başlamadan belirlemek gerekir. Bunun sonucunda çalışma esnasında oluşabilecek herhangi bir problem için hazırlıklı hale gelirsiniz. Hazırlıklı olduğunuz için de projelerde bir aksama olmadan ya da aksamayı en az dereceye indirgeyerek çalışmalara devam etme imkânınız oluşur.
Doğru zamanda ve doğru şekilde yapılan risk analizleri, çalışanlara ve şirkete pek çok fayda sağlar. Genel olarak şirketinizi her duruma hazırlıklı hale getirmeniz, firmanızın gücünü arttırma konusunda ve işleyişlerin aksamalara uğramaması açısından size çok yardımcı olur. Bu gücü fark eden çalışanlar da kendilerini güvende hissederler. Böylece risk analizleri dolaylı olarak çalışma veriminin artmasına da büyük katkı sağlar. Projelerde karşınıza çıkabilecek problemlere karşı hazır çözümleriniz olduğu müddetçe ekstra bir bütçe kaybı yaşamaktan da kurtulabilirsiniz. Meydana gelebilecek risklere ya da sorunlara karşı hazırlıklı olmak, sizin piyasadaki rakipleriniz arasından ileri seviyeye taşınmanıza da yardımcı olur.
Risk analizi çalışmalarında tehlike ve riskler olasılıklar kapsamında saptanmaktadır. Bu risklerden kimlerin, nelerin, ne şekilde etkileneceği, hangi şiddette zarar göreceği belirlenir. Riskler; toplanan bu bilgi ve veriler eşliğinde işyerinin kendine has özellikleri de dikkate alınarak uluslararası standartlar esas alınarak aşağıda listelenen nice ve yarı nitel yöntemlerden uygun olanı seçilerek analiz edilir.
Risk seviyesi en yüksek olandan başlanarak risklerin tamamen bertaraf edilmesi önemlidir. Ancak bunun sağlanamadığı durumlarda kontrol tedbirleri ile riskleri kabul edilebilir seviyeye indirmek mümkündür. Bunun için risk kontrol tedbirlerini kararlaştırırken önceliğimiz tehlike veya tehlike kaynaklarının ortadan kaldırılmasıdır. Sonraki adım da tehlikenin, tehlikeli olmayan veya daha az tehlikeli olan kaynaklarla ile değiştirilmesidir. Kabul edilebilir seviyeye indirilen riskler için alınmış önlemlerin devamlılığı izlenmektedir.
2013 yılından itibaren 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre tüm işverenler, işyerleri için isg risk analizi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Risk analizinin yapılması için işyerlerinde risk değerlendirmesi ekibi oluşturulmalıdır. Bu ekipte İşveren/İşveren vekili, işyerindeki çalışan temsilcileri, destek elemanları, işyerinde isg hizmetlerini yürüten iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, işyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde tehlike kaynakları ve riskler konusunda bilgi sahibi olan çalışanlar yer alabilir.
Risk analizinde fark edilmeyen tehlikelerin belirlenememesi halinde doğacak yasal haklar yüzünden alanında uzmanlaşmış, bakanlıkça belgelendirilen iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına yaptırmaları işveren için daha faydalı olacaktır. Aya Osgb olarak Risk Analizlerini uzman kadromuzla yapmaktayız.
İşe başlamada, işyerinin kurulup üretime başlamasından hemen sonra, işyerinin daha önce kurulmuş ve risk analizi ve değerlendirme çalışmalarının hiç yapılmamış olması halinde risk analizi yapılır.
İşyerinde, iş, yer, el, teknoloji değişikliği, Yeni ve ciddi bir tehlikenin ortaya çıkması, İşyerinin tamamını ya da büyük kısmını etkileyebilecek bir kaza, iş kazası, meslek hastalığı ya da olay vb. durumun meydana gelmiş olması halinde risk analizinin bir bölümü veya tamamı yenilenir.
Ayrıca daha önceden işyerinde yapılmış olan risk analizi işyerinin tehlike sınıfına göre çok tehlikeli sınıfta ise 2 yılda 1 defa, tehlikeli sınıfta ise 4 yılda 1 defa, az tehlikeli sınıfta ise 6 yılda 1 olmak üzere düzenli aralıklarla yenilenir.