İşyeri Kaza ve Yaralanmaları Nasıl Önlenebilir?

İşyeri Kaza ve Yaralanmaları Nasıl Önlenebilir?

İş sırasında çalışanı bedenen ya da ruhen etkileyen kazalara işyeri kazası denmektedir. İşyeri kazaları, işyerlerinde pek çok faktörden kaynaklandığı gibi çalışanları da yakından ilgilendiren konuların başında gelir. Çalışanların ruh halleri, davranışları ve çalışma süreçleri işyeri kazaları ve yaralanmalarına neden olan en büyük etkenler arasında yer alır. Ancak işletmede gerçekleştirilmiş yanlış düzen ve alan yetersizliği gibi durumlarda iş kazaları meydana gelebilir. 

İş Kazaları ve Yaralanmaları Nelerdir?

Bir işveren tarafından belki de en yıpratıcı ve istenmeyen hadiselerin başında çalışma ortamlarında meydana gelen yaralanmalar ve iş kazaları gelmektedir. Pek çok işveren, yaşanan talihsiz hadiseyle ilgili olarak çalışanın sağlığına oldukça üzülür. İşletmeler, istem dışı gerçekleşen bu tür iş kazalarının önlenebilmesi için hem teknik hem de hukuki olmak üzere çeşitli önlemler almaya çalışır. Yine de tüm bu önlemlere rağmen, bazı olayların önüne geçmek mümkün olmayabilir.     

İş kazası ve yaralanmaları basit şekilde tanımlamak gerekirse; işyeri ve işyeri dışında ancak işyerine ait olan bir işin, işverene bağlı çalışan işçiler tarafından yürütülmesi sırasında ve temel anlamda kasıt söz konusu olmaksızın meydana gelen kazalara işyeri kazası denir. Bunun önüne geçebilmek üzere işyeri güvenliği önlemleri alınır. İşyeri kazaları bilimsel olarak iki açıdan incelenir. Kazanın oluş kaynağını araştıran teknik kısım ve diğerlerinin meydana gelmesinin önüne geçebilecek hukuki kısım birbiriyle harmanlı ve birbirinden ayrılmaz olmasıyla dikkat çeker. Kaza yaşayan çalışan tarafında geçici veya kalıcı olabilen, kimi zaman ise vücut bütünlüğünü tümden bozucu hasarlara neden olabilen iş kazaları, işverenlerin yönünden bakıldığında sayıca fazla hukuki ve cezai soruşturma içerebilir. En basit anlamda, bu tarz bir olayın oluşması neticesinde işverenler ve işveren temsilcileri hakkında Türk Ceza Kanunu gereğince, tedbirsizlik ve dikkatsizlikle olaya kaynak olmaktan ceza davaları açılabiliyor. İşverenler bu sebeple yargılanabilecekleri gibi, aynı zamanda idari para cezası, soruşturma, maddi ve manevi tazminat gibi davalar ile muhattap olmak durumunda bırakılabilir. Böyle durumlardan korunmak adına ilk yapılacak iş, iş kazası ve yaralanmaları önlemek adına hukuksal ve teknik olmak üzere her türlü tedbirleri almaktır. Yasalarla belirlenen kurallara uymak, iş sağlığı ve güvenliği yetkililerinden konu hakkında destek almak yardımcı olabilir. Her şeye rağmen bir iş kazası oluştuğunda ise işyeri kazası sonrası için hazır bir eylem ve hareket planı oluşturmakgerekir.                                                                                                                                                                                                                  

İş Kazalarının Başlıca Sebepleri Nelerdir?

İşyeri tehlike unsurlarının belirlenmemesi ve çalışanların bilinçsiz bir şekilde iş sürdürmesi sonucu işyeri kazalarına karşı korunaksız bir ortam oluşur. Bu şekilde gelişen işyeri kazalarında yaralanmak çok yüksek ihtimal hale gelir. Başlıca iş kazası sebepleri şunlardır:

• Dikkatsiz bir biçimde iş sürdürmek
• Kişisel koruyucu donanımları kullanmamak
• Uykulu ve hasta iş sürdürmeye çalışmak
• Çalışma ortamını düzenli tutmamak
• Çalışma ortamlarında uygun olmayan davranışlarda bulunmak 

Yukarıda başlıca sıralanan başlıklar işyeri kaza ve yaralanmalarının ana sebepleri arasında bulunur. Yukarıdaki başlıklar çoğaltılabilir ama temel anlamda bu tür davranışları sergilemek korunmak açısından önem taşır. 

İş Kazası Riskini Düşürebilmek Adına Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Belli başlı kriterleri karşılayan sanayi grubundaki işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği, OSGB hizmetlerinin uygulanması zorunlu durumdaki önemli unsurların başını çeker. İşyeri güvenliği nasıl sağlanır sorusu pek çok işveren tarafından sorulur. Olası kaza ve yaralanmaları en aza indirebilmek üzere şu önlemler alınabilir:

• Çalışanların çalışma ortamlarının güvenli olacak şekilde tasarlanarak düzenlenmesi
• Kişisel koruyucu donanımların takılmasının sağlanması
• Cihazların koruyucu donanımlarının sökülmemesi
• İşyerinde bulunan işyeri hemşiresi, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı tarafından eğitimler düzenlenmesi ve çalışanlara sunulması.

Diğer bir yandan hasta ya da ruh hali elverişli olmayan çalışanlara izin vererek çalışmamasını sağlamak ya da uygun bir işe yöneltmek iş kazalarının önüne geçmek açısından gereken en önemli noktaların arasında yer alır. 

İşyeri Tehlike Sınıfı Nedir ve Nasıl Belirlenir?

Çalışma yerleri, , işçi sağlığı ve güvenliği bakımından çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli işyerleri olmak üzere 3 gruba ayrılır. İşyeri tehlike sınıfı nasıl belirlenir sorusuna verilecek yanıt, söz konusu tehlike sınıflarının tespitinde, o işyerinde yapılan asıl işin dikkate alındığı olur. 6331 sayılı Kanun’un tehlike sınıfının saptanması başlıklı 9. madde uyarınca bu duruma göre belirlendiği kolaylıkla söylenebilir. 

• İşyeri tehlike derecesi tespitinde bir işyerinde sürdürülen asıl işin tehlike sınıfı göz önüne alınır.
• İşveren, asıl iş faaliyet değişimini en geç bir ay içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirmek durumunda olur.
• Asıl iş tayininde tereddüte düşülmesi durumunda işyerinin kuruluş amacı dikkate alınır. 

6331 sayılı Kanunun işyeri tanımına giren işyerlerinde sürdürülen asıl işin yanında ya da devamı niteliğinde faaliyet alanının genişletilmesi durumunda esas alınan kurala göre belirlenir. Yanı sıra “İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği”nde bulunan listeden söz konusu çalışma alanının içerdiği tehlike grubunu belirlemek için ilk etapta ilgili çalışma alanının“NACE” kodu hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Çalışma yeri tehlike sınıfı, “NACE” kodu ile belirleniyor ve işverenler için söz konusu kodu bilmek olası kazaları önlemek adına önemli bir adım olur.