İş Yerlerinde Genel İş Güvenliği Kuralları
İş Yerlerinde Genel İş Güvenliği Kuralları
Sağlık ve güvenlik, iş yerlerinin en eski endişelerinden biridir. Makinelerle çalışmak belirli görevleri büyük ölçüde basitleştirebilir ancak aynı zamanda tehlikeli iş yeri kazalarına da yer bırakır. Sanayi Devrimi ile birlikte makineler çok daha büyük ve daha karmaşık hale geldi ve güvenlik ihtiyacı bu duruma paralel biçimde arttı. İş güvenliği ile alakalı konular, iş yeri içinde ve dışında insan güvenliği ve toplumun genel huzuru ve sağlığı ile ilgilidir. Genel iş sağlığı ve güvenliği kuralları çoğunlukla iş yerinde çalışanların sağlığı ile ilgilidir. İş sağlığı ve güvenliği çerçevesinde uluslararası standartlarla uyumlu bir takım kurallar belirlenir. Kuralların nihai amacı, güvenli ve sağlıklı bir iş yeri ortamı yaratmaktır. Bu amaçla çeşitli eylemler ve uzun vadeli stratejiler geliştirilmektedir. Bu stratejiler aynı zamanda iş yeri verimliliğini artıran niteliklere de sahiptir. Böylece genel iş güvenliği talimatı ve sağlığı programı çerçevesinde hem çalışanların sağlığı hem de işyerinin verimliliği korunmaktadır.
Genel iş güvenliği kuralları, ister içeride olsun ister dışarıda olsun, herhangi bir meslek veya ticaret dâhil istihdamın tüm sektörlerinde çalışanların korunmasına yardımcı olur. Yardımcı olurken bazı aşamalardan geçerek işlevini yerine getirir. Öncelikle, çalışanların iş yerlerindeki riskler konusunda eğitilmesi gerekir. Bu eğitimler sayesinde toplumsal iş güvenliği algısı artırılır. İkinci olarak, ekipmanda yaralanmaya yol açabilecek arızaların belirlenmesi gelir. Böylece günlük iş hayatında makine kaynaklı iş kazaları meselesinin üzerine gidilmiş olur. İş güvenliği kuralları talimatı çerçevesinde güvenli çalışma koşulları oluşturulur. Bu koşullar, uluslararası standartlara dayanır. Standartların geliştirilmesi ve işçi güvenliğini korumak için tasarlanmış yasaların uygulanması, genel iş güvenliği kurallarına dâhildir. Bu kurallara uyulmaması sadece ilgili iş yeri ve ilgili çalışanı bağlamaz. Aynı zamanda toplumsal iş güvenliği imajına da zarar verir. Bu kuralların uygulanması adına bazı yaptırımlar söz konusudur. İş güvenliği kurallarına uymayan işçiye para cezası verilmesi bu tarz yaptırımlar bir örnektir.
Tehlike İşler ve İş Güvenliği Kuralları
Hangi tehlikelerin var olduğunu biliyorsanız güvenli bir iş yerine sahip olma olasılığınız daha yüksektir. İlk adım, potansiyel tehlikeleri belirlemektir. Fabrika veya seri üretim yapılan bir iş yerinde potansiyel tehlikelerin başında makineler gelir. İş makinelerinde iş güvenliği genel kuralları adından da anlaşılacağı gibi makine kullanımının bir standartta bağlanması çabasını ifade eder. İkinci adım, her bir tehlikeyle ilişkili riski azaltmanın veya ortadan kaldırmanın yollarının bulunmasıdır. Bazı tehlikeler açısından riski azaltmak veya ortadan kaldırmak için mühendislik kontrolleri, idari kontroller veya kişisel koruyucu ekipman kullanabilirsiniz. Milyarlarca insan geçimini iş hayatı sayesinde sağlamaktadır. İşsiz bir dünyada yaşamak daha da zor olurdu. Ancak bu, iş hayatının zorluklarını göz ardı etmeye yol açmamalıdır. Birçok farklı faktörden dolayı iş hayatının çalışanların psikolojik ve fizyolojik sağlıkları üzerinde çok ciddi olumsuz etkileri olduğu bilinen bir gerçektir.
- Kimyasal Faktörler
- Biyolojik Faktörler
- Fiziksel Faktörler
- Psikolojik Faktörler
İş güvenliği kuralları kısaca bu tarz faktörlerden kaynaklanan olumsuz neticelerin önüne geçmek için konulmuş kurallar bütünüdür. Fiziksel tehlikeler, hemen hemen tüm endüstrilerde mevcut olan tehlikelerdir. Bu tehlikeler sonucunda meydana gelen kazalarda düşme, kırık, çıkık ve delici aletler nedeniyle kanayan yaralar meydana gelebilir. Fiziksel faktörlerin yanı sıra görünmeyen psikolojik faktörler de birçok çalışanın günlük yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir.
- İş güvencesizliği
- Uzun çalışma saatleri
- Mobbing
- İş yerinin bir insanın temel ihtiyaçlarına dönük yetersizlikleri
Bu tarz durumlar psikolojik faktörlere örnek olarak verilebilir. Bu tür zorlayıcı durumlarda çalışanlar işe yabancılaşma ve strese bağlı bazı fiziksel anormallikler yaşayabilirler.
İş Güvenliği Kuralları Yönetmeliği
İlgili bakanlıklar iş güvenliği anlamında bazı kurallar belirler ve bu kuralların nasıl uygulanacağına dair tüm ülke çapında etkili yönetmelikler ilan ederler. İşçilerin güvenliğini korumaktan sorumlu olan ana kurum devlet kurumudur.
- Acil çıkışlara sahip olmak
- Riskleri değerlendirmek
- Uyarı işaretleri yerleştirmek
- Havalandırma sağlamak
- Prosedürleri güncellemek
Bu tarz güvenlik protokollerinin oluşturulması ve takibini yapmak durumunda olan kurum devlettir. Tehlikeleri önlemek adına ilgili bakanlıklar, işverenleri bağlayan uluslararası standartlar çerçevesinde belirlenmiş iş güvenliği kuralları ve sorumlu kişiler listesini içeren bir mevzuat oluşturmuştur. İş yeri için bazı önemli güvenlik ve sağlık konuları söz konusudur ve bunların her daim tartışılması gerekir. Bu konuların yanı sıra çalışanların emniyetli bir çalışma ortamında çalışabilmelerini sağlayabilmek adına genel iş sağlığı ve güvenliği kuralları salt işçi ve işveren arasında değil, aynı zamanda tüm toplum tarafından içselleştirilmelidir. İş güvenliği ve sağlığı ile ilgili internet ortamında araştırmalar yaparak konu ile ilgili bilgilere ulaşmak herkes için mümkündür. İş güvenliğinin sağlanması konusu oldukça önemlidir. Bu amaçla birçok farklı mekanizma kullanılmaktadır.
- Hukuk kuralları
- İş güvenliği eğitim programları
- İş güvenliği uzmanlığı
- İş güvenliği kontrol mekanizmaları
Hem devletin kolluk kuvvetleri hem de bakanlıklara bağlı denetmenler ve müfettişler aracılığıyla yürütülen bu mekanizmaların kontrolü sağlanır. Tüm bu mekanizmalar ile iş güvenliğini ihlal eden günlük durumlar tespit edilmektedir. Uzun vadeli bir iş güvenliği anlayışının oluşturulması toplumsal bir meseledir. Bu konu toplum tarafından anlaşılmadıkça ve sindirilmedikçe iş güvenliği topluma tam olarak entegre edilemez. İş kazaları, yaralanmalar ve meslek hastalıkları gelişmekte olan ülkelerde daha sık görülmektedir. Bu, iş güvenliği sürecinin uzun vadeli bir konu olduğunun kanıtıdır. Sadece genel iş güvenliği kuralları uygulanması ya da kanunlarla iş güvenliğinin sağlanması yeterli değildir. İş güvenliğinin toplumsal bilince aktarılması için gelişmiş ülkelerin yıllarca süren süreçlerinin analiz edilmesi gerekmektedir. Bu analizler sonucunda iş güvenliğinin topluma entegrasyonu konusunda daha hızlı ilerleme sağlanabilir.