İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşbaşı Eğitimi
İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşbaşı Eğitimi Neden Önemlidir?
İSG olarak da bilinen iş sağlığı ve güvenliği, gün geçtikçe daha fazla önem kazanır. Bunun için de işbaşı eğitimi gibi programlar öncelikle ele alınması gereken programları kapsar. İş kazalarının temel sebepleri, temelde iki adet gruba ayrılır. Bunlar, emniyetsiz davranış ve ortamlardır. Emniyetsiz ortamlarla kastedilen detay, güvenlik tedbirlerinin sağlanmadığı her türlü çalışma koşullarını içerir. Emniyetsiz davranışlar ise çalışan personellerin kurallara aykırı bir şekilde davranması anlamına gelir. Bu davranışları daha ayrıntılı şu biçimde açıklanabilir:
- Güvenlik önlemlerinin dikkate alınmaması.
- Koruyucu donanımın kullanmamış olması.
- Kontrolü ve bakımı iptal ve yetersiz olan ekipmanların kullanılması.
Uluslararası çalışma örgütlerinin belirtmiş olduğu kazaların sıklık oranlarının işyerlerinde azaltılmasına yönelik, yasal anlamda işverenler tarafından bir dizi önlem alınır. Fakat alınan bu önlemlere rağmen çalışanların gereken özeni göstermemeleri nedeniyle iş kazası sayıları yadsınamayacak bir oranda seyreder. Burada önemli olan etkenler arasında iş sağlığı güvenliği kültürünün oluşturulamaması başı çeker. Oysa personellerin sahiplenmiş olduğu, eğitim faaliyetleriyle genel uzmanlıkları dışında İSG farkındalıklarının yaratılması gerek işveren gerekse iş gören açısından başarı unsuru sayılır. Eğitim faaliyetleri ile çalışmalardan beklenen asıl şey, olumlu anlamda davranış değişikliği yaratıyor olmasıdır. Güvenlik algısının yaratılmasının akabinde ise işyeri koşul ve kurallarına uygun bir çalışma ortamının geliştirilmesi rol oynar. Bunun yanı sıra, çalışma şekillerinin geliştirilebilmesi etkilidir.
İSG Eğitimleri Nedir?
İSG, temelde çalışan bireyin meslek hayatında edinmiş olduğu eğitimlerin başında yer alır. “İşbaşı eğitimi nedir?” konu başlığının yer aldığı bu noktada, İSG eğitimi ile mesleki eğitiminin mümkün olduğu kadarı ile birbirinden ayrılmaması gerekir. Çünkü çalışan bir personelin işte ne tür tedbirleri alacağından önce işi nasıl, ne şekilde yapacağını, iş için gerekli malzemeleri nasıl kullanacağını öğrenmesi gerekir. Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse taş motorunun kullanılarak metal kesimi yapacak olan bir inşaat çalışanının, taş motorunu kullanırken güvenlik tedbirlerinden önce motorun çalışma prensiplerini, kullanım ömrü be kesme taşının yapısı gibi detayları bilmesi gerekir. Bu sebeple İSG eğitimleri planlama aşamasında, çalışanların mevcut uzmanlık dereceleri dikkate alarak belirlenmelidir. İSG İşbaşı Eğitimi kapsamında, çok tehlikeli sınıf, tehlikeli sınıf, az tehlikeli sınıf alt grupları mevcuttur.
İşe yeni başlamış olan çalışanların gerekli tüm bilgileri edinebilmesi ve kısa süre içerisinde işe adapte olabilmesi için yapılan bir eğitim İşbaşı oryantasyon eğitimi başlığı altında değerlendirilir. İş kazası geçiren kişilerin, korunma yollarına yönelik verilen ilave eğitim ise “iş kazası sonrası işbaşı eğitimi” olarak adlandıırlır.
Neden İSG Eğitimi?
İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri, doğru bir kurguyla planlandığı zaman pek çok olumlu gelişmeler vardır:
- Çalışanlarınızın yapmış olduğu işe yönelik riskleri belirlemenize yardımcı olur.
- İşyerinize yönelik riskleri de tanımaları konusunda etkin bir rol oynar.
- Pozitif iş sağlığı ve güvenliği kültürünün gelişimi ön plana çıkar.
- Sağlıklı ve güvenli çalışma ortamlarının çalışan personeller tarafından benimsenmesi, mücadele ve talep edilmesi noktasında belirleyicidir.
- İş sağlığı ve güvenliğine yönelik yasal yükümlülüklerinizi yerine getirmenizi sağlar.
Eğitimlerin etkinliği arttıkça; çalışanlarınızın İSG alanındaki deneyim ve yetkinlikleri gelişir. İşyerinizde, işe bağlı olarak gelişim gösteren kazalar ve hastalıklardan dolayı iş kayıplarınız minimum seviyeye iner. Böylece kazaların ve hastalıkların yol açmış olduğu maddi kayıplarınız da azalabilir.
İSG Eğitimlerini Kimler Almalı?
İSG eğitimlerini alması gereken üç temel hedef grup vardır. Bu gruplar şu şekilde özetlenebilir:
- Ortaklar ve üst yönetimin öncelikli olarak bu üç grubun içinde yer aldığını söylemek gerekir. Zamanlarının çok değerli olması, toplum içerisindeki yerler dikkate alındığı zaman eğitimlerin süresi gibi etkenler büyük bir önem arz eder. Yanlış yapılan tercihler ise bu kısa zaman içerisinde tüm çabanın negatif anlamda bir etki yapar. Üst yönetim ortakları için düzenlenmiş olan bu eğitimler genellikle karşılıklı belirlenmek ile beraber kültürel temalı İSG liderliği üzerinedir. Oturum başına ise en fazla 1 gün sürmekte olup seyrek aralıklar ile, daha fazla atölye, sınıf içi yeterli teorik birikime sahip eğitmenler tarafından verilmesi gerekir.
- İkinci hedef grubu ise süpervizörler ve yöneticileri oluşturur. Bu grupta yer alanlar, yöneticilerden itibaren saha mühendislerini kapsar. Bu hedef grubun ise önemli bir yükümlülüğü bulunur. Bu bağlamda ise İSG eğitimleri, kültürel detayları ile beraber teknik detaylar içermiş olan ve süreleri oturum başına 3 günü aşmaz. Ayrıca eğitim verenlerin orta derecede, teorik ve teknik anlamda yeterli bir donanıma sahip olması, deneyimli olması gerekir.
- Üçüncü hedef grubu arasında ise mavi yaka çalışanları yer alır. Mavi yaka çalışanlara ise verilen eğitimler, çok daha teknik ve uygulamalı detayları barındırır. Ayrıca genellikle çalışanları motive edici hatta mümkün olduğu kadar konforlu bir ortamlarda İSG eğitimlerinin verilmesi gerekir.
Eğitim verimliliği açısından önemli olan ayrıntı, çalışanlar tarafından keyif duyacakları bir ortam yaratmaktır. İSG eğitimlerinin ayrıca disiplinel anlamda örneklerini görmek mümkün. Eğitim hedef gruplarının belirlenmesinde işletme bünyesindeki alt işveren çalışanlarının da sisteme dahil edilmesi gerekir. Eğitim alacakların ayrıca mevcut eğitimleri, yetenekleri, öğretim düzeyleri eğitim programlarının belirlenebilmesi yönünden dikkate alınması gerekir.
Sizler de böylelikle Aya OSGB’nin sunmuş olduğu hizmetler çerçevesinde alacağınız işbaşı eğitim belgesi sayesinde mesleki eğitimde yetkin bir kişi ünvanına kavuşabilirsiniz.