İş Kazası Sıklık Oranı Nedir?
İş Kazası Sıklık Oranı Nedir? Neden Hesaplanır?
İnsan yaşamını korumak için yapılması gereken ve yasalarla belirlenen iş sağlığı ve güvenliği kanunlarının doğru ve etkili şekilde uygulanmaması halinde çalışan hayatı, işyerinde kullanılan makineler ve araçlar risk altına girebilir. Bu durumlarda işverenler için uygulanması gereken kanun ve esaslar önceden belirtilmiş olmakla birlikte, meydana gelen iş kazalarının sayısını ve ciddiyeti istatistiksel bazı yöntemlerle hesaplayabilirsiniz. Bu yöntemlerden bir tanesi olarak kaza sıklık oranı; kullanılabileceğiniz en etkili yöntemler arasındadır. Bu yöntem, gerçekleşen iş kazasının tekrarlanma ihtimalini düşürmek için yapılması gerekenler adına bir yol gösterici niteliği taşır. Hesaplamalar ile elde edilen oran sayesinde işyerleri ve çalışanlar için risk oluşturan etmenler belirlenirken, gerçekleşen kazalardan ders çıkarılması ve çalışma alanlarında iyileştirmelerin sağlanması için önemli adımlar atabilirsiniz.
Kaza Sıklık Oranı Nedir?
Bir işyerinde meydana gelen kazanın sıklığı, sebepleri, tekrarlanma ihtimali ve etkileri konusunda yol gösterici olan; hesaplamaları formüle dayalı olarak yapılan istatistiksel bir kaynak “kaza sıklık oranı nedir?” sorusunun yanıtıdır. Kaza sıklık oranı hesabını yapabilmek ve verilerine doğru şekilde ulaşabilmek için meydana gelen kazaları eksiksiz ve hatasız olacak şekilde belgelemeniz ve kayıt altına almanız gerekir.
İş kazası sıklık oranı hesaplamalarını yaparken bazı tanımları bilmek, hesaplamaları daha doğru ve güvenilir olarak yapabilmeniz için önemlidir.
Hesaplamalar ile ortaya konulan İş kazası sıklık oranı sayesinde, iş sağlığı ve güvenliği konusunda iş yerinde yapılan çalışmaların yeterliliği ve meydana gelme ihtimali olan kazalar hakkında bilgilere ulaşabilirsiniz.
-
Ramak Kala Olayı: İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği risk değerlendirmeleri kapsamında işyerinde gerçekleşen; kullanılan ekipman, işyeri ve çalışan vatandaşlar için risk oluşturan fakat zarar vermeyen olaydır.
-
İş Kazası: Çalışanların işlerini gerçekleştirdiği esnada işyerinde meydana gelen ve çalışanları fiziken ya da ruhen olması farketmeksizin zarara uğratan kazalardır. Makine ve aletlerin zarar görmesine, çalışanların faaliyetlerin kısa veya uzun süreli olarak duraklamasına veya işyerinde gerçekleşen üretimin durmasına da sebep olabilir.
Tüm bu bilgiler bağlamında kaza sıklık oranı; birim çalışma süresi dahilinde meydana gelen iş kazasının sayısı olarak tanımlanır. Hesaplama yapılırken kullanılan en önemli veri; çalışılan toplam gün sayısıdır. Çalışılan toplam gün sayısının tespitini yaparken çalışılan gün sayısından alınan çalışanların toplam izin günlerinin, raporların, resmi ve hafta sonu tatil günlerini çıkarmanız gerekir. Toplam gün sayısından çıkarılan bu veriler ile çalışılan gün sayısını hesaplayabilirsiniz.
İş Kazası Sıklık Oranı Hesaplamaları Neden Önemlidir?
‘’İş kazası sıklık oranı hesaplamalarının önemi nedir?’’ ve ‘’kaza sıklık oranı kaç olmalı?’’ soruları sıklıkla karşınıza çıkan sorulardır. Öncelikle kaza sıklık oranı ile kaza analizlerinin yapımı ile işyerlerinde meydana gelen yada gelme ihtimali bulunan tüm kazaların temelinde yatan sebepleri araştırmak, kazaya sebebiyet veren riskleri ve ortaya çıkabilecek tehlikeleri analiz etmeniz mümkündür. Analizler sayesinde gittikçe artan oranlarla gerçekleşen iş kazalarının oluşumları ve kazaların tekrarlanmaması için alınması gereken önlemleri tespit edebilirsiniz. Belirlenen bir kaza sıklık oranı yoktur. Kazaların minimum sayıda meydana geliyor olması kaza sıklık oranını da düşürür.
Kaza sıklık oranı ile belgenerek kayıt altına alınan iş kazalarının verileri doğrultusunda; işe ve işyerine yönelik aynı zamanda da sektöre de katkı sağlayacak önlemleri alabilir, mevcut durumun değerlendirilmesi ve sektörde daha güvenli bir çalışma ortamının oluşturulmasını sağlayabilirsiniz. Oranın hesaplanması sayesinde yalnızca işyerlerini değil sektörü de etkileyecek iyileştirmeler gerçekleştirebilirsiniz. Sektörü ilgilendiren düzeydeki iş kazası sıklık oranı hesabını yapabilmeniz için, sektör bazında ortalama çalışma saati ve çalışma süresi içinde meydana gelen iş kazalarının sayısı önemlidir.
Kaza Sıklık Oranı Nasıl Hesaplanır?
İş kazası sıklık oranı; dönem boyunca meydana gelen meslek kazaları sonucunda ortaya çıkan yaralanma ve ölümlerin, çalışılan toplam saate bölümü ile bulunan sayısal değerin 1.000.000 çalışma saati birimi üzerine düşen orandır. Kaza sıklık oranı hesaplama yaparken; dönem içerisinde toplamda kaç saatlik çalışmanın yapıldığı ve yine ilgili dönem içinde kaç adet kazanın meydana geldiğini kayıt altına almanız önemlidir. Bu veriler doğrultusunda çalışma yapılan toplam iş saati ve çalışanların toplam saat dahilinde kaç saat çalıştığını da bilmeniz gerekir. Bunların yanı sıra, bu dönem içinde gerçekleşen kayıp iş gücü sayısı ve dönem içindeki çalışma yapılmayan gün sayısı da hesaplamaları yapabilmeniz için önemli olan diğer verilerdir. Toplam çalışma süresi hesabı yaparken örneğin; 100 çalışan 30 gün süre dahilinde izin kullanmaksızın günde 8 saat çalıştığında;
100 x 30 x 8 = 24.000
saatlik çalışma süresini bulursunuz. Hesaplanan 12.000 saatlik süreyi net olarak hesaplayabilmeniz için tüm tatilleri ve rapor günlerini çıkarmanız gerekir.
“Kaza sıklık oranı nasıl hesaplanır?” sorusunun yanıtı için; çalışma dönemi dahilindeki süre içerisinde meydana gelen kaza sayısının toplam çalışma saatine bölümünü 1.000.000 ile çarpmanız gerekir.
Örneğin; süre içerisinde gerçekleşen
(2 kaza/ 24.000 saat çalışma süresi) x 1.000.000
olarak hesaplayabilirsiniz.
Açıkça görüldüğü üzere iş kazası sıklık oranı, kaza sayısı ile toplam çalışılan sürenin bölünmesi ile hesaplanır. Formülde yer alan 1.000.000, çalışılan her 1.000.000 saatlik sürede kaç adet kaza meydana geldiğini analiz edebilirsiniz. İş kazalarını değerlendirmek, kaza risklerini hesaplamak, kazaları önlemek ve koşulları iyileştirmek için, hem işyeri hem de çalışanların faydası amacıyla, farklı ülkelerde dahi bu yöntem ve formül yaygın olarak kullanılır.