Ağır ve Tehlikeli İşlerde Kimler Çalışabilir?
Ağır ve Tehlikeli İşlerde Kimler Çalışabilir?
Bazı insanların yaralanmalara diğerlerinden daha yatkın olduğunu akılda tutmak önemlidir. Özellikle bazı yaralanmalar vücudunuzu zorlayabilir ve fazla mesaiye, soğuk ısırmasına veya kansere neden olabilir. İşverenlerin, işlerini yaparken yokuş yukarı bir savaş veriyor gibi hissetmemeleri için çalışanlarını desteklerken ellerinden geleni yapmaları önemlidir. Aynı zamanda bu bir zaruri ihtiyaçtır. Arada sırada evde biraz yalnız kalmak istemek, buna izin verilmemesi gerektiği anlamına gelmez. İş sağlığı ve güvenliği konusu salt, fizyolojik sağlık çerçevesinde değil aynı zamanda mental sağlık çerçevesinde de değerlendirilir. Fizyolojik ve psikolojik bütünlüğü gerektiren işlere girmeden önce uyulması gereken standartlar vardır. Bu standartlar, ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu kriterlerini kapsar.
Ağır ve Tehlikeli İşler
Bazı sektörlerde işe başlamadan önce tamamlanması gereken bir dizi işlem vardır. Bu işlemler silsilesi, küresel bir uzlaşı neticesinde belirlenmiş standartlardan meydana gelir. Bu standartlara göre bir çalışanın fizyolojik, zihinsel ve psikolojik sağlığını güvence altına alan hukuksal düzenlemeler oluşturulmuştur. Uluslararası düzeyde belirlenen düzenlemeler doğrultusunda işe alımlarda istenilen belge ve bilgiler vardır. Bu belgelere verilebilecek en güzel örnek, ağır ve tehlikeli işler raporu belgesidir. Bu rapor çerçevesinde hangi sektörlerde kimlerin çalıştırılabileceği netleşir. Bazı iş sektörlerinin daha tehlikeli oldukları bilinen bir gerçektir. Tehlikeli olan işlerin bir takım ayırt edici özellikleri mevcuttur.
-
İş alanlarının kaza ihtimali yüksek mekânlar olması
-
İşin doğası gereği tehlikeli olması
-
İş stres seviyesinin yüksek olması
Bu tarz özelliklerin ayrı ayrı veya hepsinin bir araya gelmesi ile tehlikeli olarak adlandırılan iş sektörleri oluşur. Uluslararası çalışma örgütü tarafından işçilerin korunması için bazı kriterler belirlenmiştir. Bu kriterler, küresel olarak tüm dünya çapında üzerinde ortaklaşa anlaşmaya varılmış kavramlar üzerinden belirlenirler. Bütün ülkeler bazı sektörlerin diğerlerine göre bahsedilen tehlikeli özelliklere daha fazla sahip olduğunu bilir. Ağır ve tehlikeli işler listesi kapsamında değerlendirilen birtakım sektörler vardır.
-
Tarım
-
İnşaat
-
Madencilik
-
Çalışma ilişkilerinin veya koşullarının belirli riskler barındırdığı sektörler
-
Kayıt dışı ekonomi alanları
Bu sektörler her yerde aynı tehlike seviyesine sahip değildir. Gelişmiş dünyanın madencilik sektörü ile az gelişmiş dünyanın madencilik sektörünün çalışma şartlarının oldukça farklı olduğu söylenebilir.
Ağır ve tehlikeli işler nelerdir sorusunun cevapları ülkeden ülkeye değişmekle beraber madencilik ve inşaat gibi bazı belirgin sektörler tüm dünyada ağır ve tehlikeli yönetmeliği çerçevesinde düzenlenir.
Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışma Yaşı
İşle ilgili kazalar ve hastalıklar, çok sayıda işçinin madencilik ve inşaat faaliyetlerinde yoğunlaştığı gelişmekte olan ülkelerde yaşanır. Bu kazaların neticesinde ağır bir bedel ödenir. Bu ülkelerin, etkin ulusal iş güvenliği sistemlerini geliştirmeleri gerekmektedir. Özellikle yaptırım mekanizmaları ve düzenleyici sistemleri sürdürmek, iş güvenliği mantalitesinin toplumda yerleşmesini sağlar. Bu mantalitenin yaratılması, ülkenin ve toplumun yeterli ekonomik ve teknik seviyeye erişebilmesiyle alakalıdır. Ağır ve tehlikeli işlerde çalışma yaşı 18’dir. Kişinin akıl sağlığının yerinde olması gerektiği gibi aynı zamanda fiziksel gelişiminin ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilmesi için yeterli olması gerekmektedir. Uluslararası çalışma örgütünün belirlediği bir takım düzenleyici işlemler mevcuttur.
-
Çalışma standartları
-
Uygulama kuralları
-
Teknik kılavuzları
Eğitim materyallerini teşvik etmek, iş güvenliği hususunda ulaşılması gereken teknik seviyeye erişilmesini sağlar. Ağır ve tehlikeli işlerde mesleki yeterlilik belgesi alabilmek için gerekli teknik seviyeye erişilmiş olması gerekir. Bunun yanı sıra tehlikeli koşullarda, işçilerin korunması için pratik eylem araçları geliştirmesi adına kapsamlı bir strateji oluşturulur. Son olarak, daha önce yaşanmış olan iş kazalarından elde edilen deneyimlerden yararlanılır. Uluslararası standartların belirlenmesi aşamasında, eğitim, kapsamlı stratejiler ve geçmiş deneyimlerden yararlanılır. Bu standartlar sonucunda ağır ve tehlikeli işler hangileri sorusunun yanıtı bulunur. Ağır ve tehlikeli işler belirlendikten sonra bu işlerde kimlerin çalışacağı sorusu gündeme gelir. Modern dünyada herkesin çalışma hakkı kişisel haklardan biri olarak kabul edilir. Bu anlamda herkes dilediği işte çalışabilmektedir. Burada önemli olan, ilgili iş için belirlenen kriterleri sağlayıp sağlayamamaktır. Uluslararası standartlar çerçevesinde ağır ve tehlikeli olarak addedilen işlerde 18 yaşını doldurmadan çalışma imkânı yoktur.
Ağır ve Tehlikeli İşler Özellikleri
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışanların periyodik muayeneleri asla ihmal edilmemelidir. İş hekimleri tarafın düzenli bir şekilde muayene edilen çalışanların sadece kısa vadeli değil, ayrıca uzun vadeli olarak da sağlıkları güvence altına alınmış olur. Periyodik muayene sırasında ortaya çıkabilecek sağlık problemleri sonrasında iş yeri hekiminin gerekli uzman hekime yönlendirme yapması çalışanlar için detaylı sağlık taramasının yapılmasına imkan tanır ve bu detaylı tarama sonrasında çalışanların en ufak sağlık problemleri gözden kaçmamış olur. İş hayatı her zaman için zorlayıcıdır. Zor olmasının pek çok farklı nedeni vardır. Bu nedenler arasında en hayati olanı, iş güvenliği ve sağlığı meselesidir. Bu şartların sağlanabilmesi için uzun yılların deneyimleri sonucu oluşmuş standartların tutturulması gerekir. Bu gereklilikler çerçevesinde ağır ve tehlikeli işlerde kimler çalışabilir gibi konular netleşir. Zihinsel, psikolojik ve fizyolojik gereklilikleri sağlayanlar ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir. Bu şartların sağlanıp sağlanmadığına Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yetkili kıldığı kurum ve kuruluşlar yaptıkları testler neticesinde karar verirler. Ağır ve tehlikeli işler, hayatın bir gerçeğidir ve onların varlığını kabul etmek gerekir. Bu kabullenişten sonra iş güvenliğinin sağlanabilmesi adına alınması gereken önlemler almalıdır.