Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışamaz Raporu Nasıl Alınır

Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışamaz Raporu

Fabrika ve firmaların çalışma alanına bağlı olarak maden, yapı ve kazı işleri, inşaat gibi işler iş kategorisinde çok tehlikeli iş grubunda yer almaktadır. Bu alanlarda çalışacak kişilerin, sağlık durumunun bu sektörlerde çalışmaya uygun olması gerekmektedir. Kişilerin sağlık durumlarının elverişli olup olmadığını tespit etmek için birtakım tetkikler yapılmaktadır. Ağır ve tehlikeli işlerde çalışacak hem kadın hem de erkek çalışanlar işe girerken, yapılacak işin gerektirdikleri ve koşullarına bağlı olarak fiziksel anlamda iş için elverişli ve dayanıklı olduklarını görebilmek için sağlık çalışanları tarafından yapılmış muayene ve tetkikler değerlendirilerek, bir hekim raporunun hazırlanması gerekmektedir. Kişilerin çalışması için raporda herhangi bir engel çıkmaması durumunda, raporun yılda 1 kez tekrarlanması gerekmektedir. Bununla beraber rapor sonucunca çalışamaz durumda olduğu saptanan kişiler, ağır ve tehlikeli işlerde çalışamaz raporu almaktadır. İşin niteliğine bağlı olarak, uygun pozisyonda çalışmak isteyen kişilerin sağlık raporları, koşullar için elverişli olmalıdır.

Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışamaz Raporu Nasıl Alınır?

İş başvurusunda bulunurken, başvurduğunuz firma veya fabrikaların tehlikeli veya çok tehlikeli iş kategorisinde olup olmadığına dikkat etmeniz gerekmektedir. Çok tehlikeli iş kategorisine giren sektörlerde işe başlamadan önce “ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir” raporu almanız gerekmektedir. Yasalarca zorunlu kılınmış bu prosedür, kişilerin ağır iş yükü altında fiziksel olarak yeterli olup olmadıklarını saptamak amacı ile yapılmaktadır.  Aksi takdirde kişiler işin niteliğini karşılayabilmek için sağlıklarından ödün verebilirler. Peki ağır ve tehlikeli işlerde çalışamaz raporu nasıl alınır? Tıpkı ağır ve riskli işlerde çalışabilir raporu gibi, çalışamaz raporunu da iş yeri hekimine muayene olarak alabilirsiniz. Ancak bu aşamada çok daha kapsamlı testler ve tetkikler yaptırmak isterseniz, iş yeri hekimini bilgilendirerek uzman doktorlar tarafından hastane, sağlık ocağı vb. sağlık kuruluşlarında muayene olabilirsiniz. Muayene ve tetkikler sonucunca doktorlar tarafından hazırlanacak rapor iş yeri hekimi tarafından incelenmelidir. Gerekli değerlendirmeler sonucunda, işin niteliği için sağlık durumunuz elverişsiz ise ağır ve tehlikeli işlerde çalışamaz raporu alırlar. Bununla beraber çalıştığınız iş yerinde rutin muayeneleriniz sonucunda sağlık durumunuzun çalışmak için uygun olmadığı durumlarda da aynı şekilde çalışamaz raporu alabilirsiniz. Bu raporu almaya hak kazandığınızda, belgeyi iş yerinize ibraz ettirmeniz gerekmektedir. Bu aşamada işveren kişinin iki seçeneği bulunmaktadır. Sizi bünyesinde çalıştırmaya devam edebilir ancak iş yükü daha hafif bir pozisyona alabilir. Öte yandan işinizden çıkışınızı vermek durumundadır. Çıkışınızı vermesi halinde, tazminatınızı da ödemek durumundadır. Bu aşamada kıdem tazminatı, ihbar tazminatı gibi kriterleri değerlendirerek karar verilmektedir.

Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışamaz Raporu Uygulanan Tetkikler

Çok tehlikeli iş kategorisinde bulunan firmalar, birbirinden farklı iş kollarına yönelmişlerdir. Örneğin; inşaat sektöründe uzmanlaşmış iki firma farklı üretim yöntemleri benimsemiş ve farklı ürünler üretiyor olabilir. Bu gibi durumlarda ağır ve tehlikeli işlerde kimler çalışamaz raporu almak için uygulanan standart bir muayene yoktur. Çok tehlikeli iş kategorisinde bulunan işin niteliğine bağlı olarak, farklı tetkikler uygulanmaktadır. Uygulanacak bu tetkiklere, firmanın çalışama koşullarına ve çalışma sahasına bilen ve tanıyan kişi olan iş yeri hekimi karar vermektedir. Örneğin; inşaat sektöründe çalışan bir kişinin hem işe giriş hem de rutin muayene tetkikleri aşağıdaki gibi olabilir;

• Akciğer Grafisi

• Hemogram (Tam Kan Sayımı)

• İşitme Testi (Odyo)

• Tetanos Aşırı

ve devamı şeklinde olabilir. Tetanos aşısı, inşaat çalışmaları sırasında çalışan kişinin vücuduna batabilecek herhangi bir paslı çivi, vida vb. materyallerin oluşturabileceği sağlık problemini önlemek amacıyla uygulanmaktadır. Bununla beraber tekstil ve dokuma sektöründe çalışmak isteyen ve çalışan kişilerin yukarıdaki testlere ek olarak solunum testi de yaptırmaları gerekmektedir. Genel olarak bu sektörlerin çalışma sahaları, kapalı alanlardır. Kapalı alanda kumaş tozu, pamuk parçası vb. parçacıkların meslek hastalığı yaratmaması açısından, çalışan kişilerin solunum testi sonuçları dikkatli bir şekilde takip edilmelidir. Hangi hastalar ağır ve tehlikeli işlerde çalışamaz? Bu soruya kesin bir şekilde yanıtlamak mümkün değildir. Kişinin çalışacağı sektöre göre değerlendirmek çok daha doğru olmaktadır. Sağlık raporu sonucunda kişi çalışmak için elverişli bir sağlık durumuna sahip olsa bile rutin kontroller sonucunda herhangi bir meslek hastalığı veya bir rahatsızlığı tespit edilirse, aynı pozisyonda çalışmaya devam edilemez.

Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışamaz Raporunda Hangi Testler Yapılmaktadır?

Sağlık kurumlarındaki bölümler:

• Ortopedi ve Travmatoloji Muayenesi

• Psikiyatri Muayenesi

• Kulak Burun Boğaz Muayenesi

• İç Hastalıkları Muayenesi

• Göz Hastalıkları Muayenesi

Ağır ve tehlikeli işlerde çalışma raporu istenilen tahlil ve testler:

• Odyometri

• SFT

• Kan Grubu

• Akciğer Grafisi

• Hemogram

• EKG

• TİT (Tam İdrar Testi)

• Kreatinin

• GlukozDeğeri

•  SGOT

Ağır ve tehlikeli işler yönetmeliği gereğince, çalışamaz raporu için gerekli tetkikler, 16 yaşını doldurmuş ancak 18 yaşını doldurmamış genç işçiler (Gİ) için en az 6 ayda bir defa yaptırılmalıdır. 18 yaşını tamamlamış kişilerde ise en az yılda bir defa yapılmalıdır. Düzenli muayeneleriniz sonucunda, sağlık durumunda ortaya çıkabilecek herhangi bir olumsuzluk, iş yeri hekimi tarafından size bildirilir. Bu sayede tedavi süreciniz ile ilgili çok daha hızlı aksiyon adımları alabilirsiniz. Eğer ağır ve tehlikelerde çalışamaz raporunu incelemek isterseniz, ağır ve tehlikeli işlerde çalışamaz raporu örneği inceleyebilirsiniz.