Ergonomik Risk Faktörleri Nelerdir?
Ergonomik Risk Faktörleri Nelerdir? Neleri Kapsar?
Çalışma hayatında, günlük hayatta pek çok farklı şekilde insan vücudununun sınırları zorlanmakta hatta bazı durumlarda aşılmaktadır. Bu durumlarda vücut bütünlüğü bakımından büyük sıkıntılar çıkmakta en basit hali ile ağrı, ezilme, bükülme gibi pek çok ergonomik rahatsızlık ortaya çıkmaktadır.Günlük yaşam da bu denli rahatsızlıklara yol açabilen sıkıntılar aynı zaman da iş yaşamında da yaşanabilmektedir. İnsan iskeletinin ve yapısının sınırları dikkate alınmadan yapılan her bir iş yeri düzenlemesi sonucunda Ergonomik risk faktörleri oluşmaktadır. Bu risk faktörlerinin sonucunda ise çalışanların iş veriminde düşüşler, mesleki hastalıklara yaklanmaları gibi pek çok istenmeyen duruma neden olabilmektedir. İşyerinde ergonomik risk faktörleri çalışılan iş alanından yapılan işe kadar pek çok farklı faktör ile değişiklik göstermektedir. Ofis alanlarında yaşanan ergonomik risk faktörleri ile sahada aktif çalışma yürüten kişilerin ergonomik risk faktörleri aynı ölçüde olmamaktadır. Bu nedenle hemen her iş kolunun kendine has olan ergonomik risk etmenleri bulunur. Bu risk etmenlerinin kendilerine has önlemleri ve kapsama alanları bulunmaktadır. Ergonomik risk faktörlerinin her biri geniş kapsamlara sahip olması nedeni ile yalnızca kişiye özel değil o iş koluna sahip olan alanı kapsamaktadır. Bu nedenle iş kolunun tek tek incelenmesi ve analiz edilmesi gerekmektedir.
Ergonomik Risk Faktörleri Nelerdir?
Ergonomik risk faktörleri nelerdir sorusu pek çok iş sahibinin ve çalışanların akıllarında olan başlıca sorunlardan biridir. Ergonomik risk faktörleri kişilerin çalışma hayatlarını düzenlenmesi ile ilgili olarak kişilerin bedensel olarak sınırlarını aşarak hakaret etmesi sonucu ortaya çıkan pek çok çeşitli rahatsızlıklardır. Bu noktada basit ezilme ve burkulmalar da ergonomik risk sayılmaktadır. Her iş kolunun kendine ait olan ergonomik risk faktörü bulunmaktadır. Bu risk faktörlerine en uygun biçimde planlama yapılmalıdır. Özellikle ergonomik anlamda bu risk faktörlerinin belirlenmesi ve buna uygun yapılan çalışmaların sonucunda iş verimliliğinin arttığı gözlemlenmiştir. Başlı başına bir bilim dalı olan ergonomi yalnızca bedensel sağlık ve aktivite değil aynı zaman da psikoloji, sosyoloji vb. pek çok alanda incelemeler yaparak kişilerin işleri ile uyumunu da incelemekte ve buna uygun yol haritası çizilmesinde yüksek yarar sağlamaktadır. Ergonomik riskler son derece önemli olmasının yanı sıra pek çok iş veren tarafından önemsenmemektedir. Ancak bu önemsememe hali iş veriminin minimalize edilmesine neden olmakta aynı zaman da iş kazaları gibi istenmeyen durumlara neden olmaktadır. Bu konuda iş veren ve çalışanların eğitim alması ile oldukça önemli bir yol katedilmektedir. Ergonomik risk faktörlerinin özel ekiplerle ölçülmesi gerekmektedir. Bu noktada işin uzmanları ile çalışmak gerekliliği unutulmamalıdır.
Ergonomik Risk Faktörleri Kaça Ayrılır?
Ergonomik risk faktörleri işin verimini artırması nedeniyle en sık tercih edilen tespit ve eğitim yöntemleri arasında yer almaktadır. Ancak bu nokta da çalışma yapmak isteyen işveren ve çalışanlar ergonomik risk faktörleri kaça ayrılır sorusu ile karşılaşmaktadır. Bu nokta da oldukça fazla alt başlığa ayrılma imkanı sunarken 6 temel başlıkta toplamak da mümkündür:
- Fiziksel Faktörler
- Bilişsel Faktörler
- Örgütsel Faktörler
- Çevresel Faktörler
- Kişisel Faktörler
- Psikososyal faktörler
Ancak bu temel 6 başlığın altında 55 adet alt başlık yer almaktadır. Bu denli geniş ve fazla olan faktörü iş verenler ve çalışanların analiz etmesi hem uzun hem yoğun bir süreç olacağından bu konuda destek alınması hem daha sağlıklı hem daha hızlı olacaktır. Ergonomik risk faktörleri tanımlanırken çalışma ortamının fiziksel yapısı ilk olarak ele alınmalı ve analiz edilmelidir. Çalışanların çalıştıkları alanlar da sahip oldukları ışık miktarı, aydınlatmanın kalitesi, gürültü miktarı, ortam sıcaklığı, çalışılan alanda yer alan kimyasal maddelerin varlığı ve zararları gibi pek çok farklı risk etmeni bulunmaktadır. Yönetimsel ergonomi ise bu noktalardan bağımsız olarak beraberinde yapılan işin planlanması, iş programında yapılan hatalar, yönetimde olan değişim ve değişiklikler iş alanında kullanılan bilgisayar ya da insan merkezli önem verilmemesi ya da bu kaynaklı yapılan hatalar gibi pek çok alt etmen bulunmaktadır.
Ofis Ortamında En Sık Görülen Ergonomik Risk Faktörleri
Değişen dünya düzeni ile birlikte çalışma kollarında da gözle görülür değişimler olmaktadır. Özellikle her geçen gün teknolojik gelişmeler ile birlikte insan kuvvetinden ziyade bilgisayar ve teknolojik alanda çalışacak personele ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle pek çok iş sahibi bu nokta da büyük değişimlere gitmektedir ve ofis yaşamına geçilmektedir. Ofis ortamında en sık görülen ergonomik risk faktörleri de bu nokta da büyük değişiklikler sağlamaktadır. İnsan gücüne ihtiyaç duyulmayan bu işler de en önemli negatif kuvvet uzun saatler ekran karşısında olmaktan kaynaklanmakta ve bu nedenlerle iş verimliliğinde düşüş gözlemlenmektedir. Bu noktalar için pek çok verim arttırıcı çözüm önerileri de sunulmaktadır. Ofis ortamında en sık olan ergonomik risk faktörleri şöyledir;
- İş yerinde kullanılan renkler
- İş yerinde bulunan aydınlatma biçimi, ışık verimliliği
- Havalandırmaya sahip olunması ve havalandırmanın gücü
- Bilgisayarla çalışılacak alanlar
- Bilgisayarla çalışan kişiler için ekran boyutu ve ekran kalitesi
- Ofis sandalyesi, masası gibi ofis malzemeleri
- Sıcaklık, nem, gürültü vb.
Pek çok farklı etken olduğu gibi ilk olarak incelenen çalışanların ofislerinde yaşadığı konfor alanları olmaktadır. Ergonomik faktörlerin her biri ofis yaşamında verimliliği en yüksek seviyeye ulaşması için önemlidir.