AST ve ALT Testi Nasıl Yapılır?
AST ve ALT Testi Nasıl Yapılır?
Karaciğerde bir sorun olup olmadığını anlamak için en yaygın olarak yapılan testler ALT ve AST testleri olarak bilinmektedir. Çıkan değerlerin yüksek veya düşük olması gibi sonuçlar çeşitli hastalıklara işaret edebilir.
AST Testi Nedir?
AST, vücudun en büyük organı olan karaciğer tarafınca üretilen bir enzime verilen isimdir. Beyin, kalp, kas, böbrek ve kırmızı kan hücrelerinde bir miktar bulunmasıyla bilinir. Çeşitli sebeplerle hasar gören karaciğer, kana yüksek seviyede AST katarak mevcut seviyenin artışına neden olur. AST testi ise karaciğer veya herhangi bir organda hastalık meydana gelmesini önlemek adına yapılan test olarak bilinmektedir.
Karaciğer, kalp ve kalpte yüksek oranda, az oranda ise böbrek ve kaslarda bulunan AST enzimi sağlık için oldukça önem taşır. Normal, sağlıklı bireylerde AST değerleri düşük olarak seyreder. Bunun yanında bir sorun olduğunda ise söz konusu değer yükselir. En fazla karaciğerdeki hasar, hepatit ve siroz gibi problemlerin teşhisini sağlayabilmek üzere AST değerlerine bakılmaktadır.
AST Testi Nasıl Yapılır?
Vücudun en mühim organlarından biri olan karaciğer organı, yiyeceklerin sindirilmesine destek olan safrayı üretir. Yanı sıra diğer toksinleri ve atık ürünleri kandan temizlemesiyle daha da önem kazanır. Proteinlerin yanı sıra kanın pıhtılaşmasına destek olan maddeleri üreten karaciğer, kanı başarıyla alkolden ve kimyasal maddelerden temizler. Vücudun çeşitli hastalıklara karşı bağışıklık kazanmasında da oldukla önemli bir yeri bulunmaktadır.
Bu denli önemli bir organın fonksiyonlarını yerine getirememesi veya hasarlanması durumunda çeşitli hastalık belirtileri ortaya çıkabilir. AST testi neden istenir sorusuna verilecek yanıt bu şekildedir. Karaciğer hasarını kontrol eden çok önemli bir kan testi olan AST, herhangi bir hazırlık gerektirmez. Koldan alınan bir kan örneği ile AST enzim aktivitesi ölçülür. Tek başına bir anlam içermediği için ise ALT test sonuçları ile beraber değerlendirilmesi gerekir.
AST Yüksekliği Nedir?
AST testi referans aralığı <41 U/L olarak kabul edilir. Yüksek AST, başta karaciğer sorunları olmak üzere beyin, kalp, böbrek ve kaslarda bir takım hastalık belirtisi olabilir. AST yüksekliğine sebep olan en önemli hastalıkların başında karaciğer kanseri gelmektedir. Bunun yanı sıra siroz, kronik hepatit ve safra kanallarındaki tıkanmalar da bu soruna işaret edebilir.
Karaciğer yağlanması, travmalar, aşırı sıcak, güneş çarpması, nöromüsküler hastalıklar, katetirizasyon ve anjiyoplasti gibi vakalar da yine aynı şekilde AST yüksekliğine sebep olabilir. AST yüksekliğine neden olabilen diğer unsurlar şunlar olabilir;
- Hamilelik
- Aşırı egzersiz
- Geçirilen yanıklar
- Ameliyatlar
- Mide kanamaları
- Kas yaralanmaları
- Hemolitik anemiler
- Organ yetmezliği
- Obezite
- Çölyak
- Wilson hastalığı
AST Düşüklüğü Nedir?
Karaciğer en önemli rollerinden biri de kanın pıhtılaşmasını sağlayan proteinlerin üretimini sağlamak ve toksik maddelerin parçalanarak vücuttan uzaklaşmasını sağlamaktır. Karaciğerin bu işlevleri sağlıklı bir formda yerine getirebilmesi için AST testinin normal aralıklarda seyretmesi gerekir. Böbrek hastalıkları, diyaliz, hamilelik, diyabetik ketoasidoz ve B6 vitamin eksikliği ve ileri derecede beslenme bozuklukları durumlarında AST düşüklüğü gözlenebilir.
ALT Testi Nedir?
ALT, vücutta en büyük organ olan karaciğer organı tarafından üretilmekte olan bir enzimdir. ALT, aynı zamanda esas olarak karaciğerde yer alır. Çeşitli sebepler ile karaciğer hasar gördüğünde kana daha fazla ALT katar ve bu da seviyenin tehlikeli şekilde yükselmesine sebep olur. ALT yüksekliği olduğunda karaciğerde hastalık olduğundan söz edilebilir.
ALT enzimi, karaciğerde bulunan ancak az miktarda kalp, böbrek ve kaslarda da bulunan bir enzim türü olarak öne çıkar. Vücutta çeşitli işlevi etkileyen karaciğerde hücrelere zarar veren sorunlar ALT düzeylerini olumsuz anlamda etkiler. Dolayısıyla ALT testi, karaciğerde olan hasarları tespit etmek ve var olabilecek karaciğer hastalıklarını teşhis edebilmek üzere yapılan bir test olarak öne çıkar.
ALT Testi Nasıl Yapılır?
ALT testi nasıl yapılır sorusu kişiler tarafından sıklıkla sorulmaktadır. Kolda bulunan herhangi bir damardan kan örneği alınarak ALT değerine bakılabilir. Vücuda alınarak sindirime uğradıktan sonra karaciğere ulaşan besin öğeleri, ALT enzimi ile enerjiye çevrilebilir. Normal koşullarda söz konusu enzim karaciğer hücrelerinin içinde bulunur. Kan dolaşımında ölen karaciğer hücrelerinden kaynaklı olmak üzere eser miktarda yer alır.
Kandaki ALT seviyesinin normal seviyenin üzerinde olması ise karaciğer tahribatında güçlü bir gösterge olarak kabul edilir. ALT testi, karaciğer hasarını kontrol eden oldukça önemli bir test olduğundan AST’ye ek olarak kesinlikle istenir. ALT testi, herhangi bir hazırlık gerektirmeksizin koldan alınan bir kan örneği ile ölçülür. Bunun sonucunda ise karaciğer hasarı önlenmek üzere tedavi yollarına gidilmektedir.
Alt Yüksekliği Nedir?
ALT testi referans aralığı <41 U/L olarak kabul edilir. Yüksek değerdeki ALT, karaciğer bünyesinde herhangi bir hastalık belirtisine ışık tutabilir. ALT yüksekliğine sebep olan en önemli sorunların başında karaciğer yağlanması, diyabet, obezite, alkol kullanımı, ilaç kullanımı, siroz, hepatitler, malignite, kalp yetmezliği ve safra yolu tıkanıklıkları gelir.
Alt Düşüklüğü Nedir?
ALT seviyelerinin düşük olması çoğunlukla tıbbi açıdan bir tehlike anlamı ifade etmez. Rutin bir kan testi sonucu ALT seviyesinin düşük olduğunu gören kişilerin endişelenmesi için bir neden olmadığı söylenebilir. Ancak çok ileri derecede karaciğer yetmezliği bulunuyorsa, karaciğerin artık iflas ettiği bir noktada bulunuluyorsa kanda enzim aktivitesi konumu tespit edilemeyebilir.