Proses İş Güvenliği Nedir? Neden Önemlidir?
Proses İş Güvenliği Nedir? Neden Önemlidir?
İş güvenliği genel olarak insanın bedensel ve ruhsal hasar almasını önlemeyle ilgilenen prosedürleri kapsar. Bunun yanı sıra proses güvenliği de sanayi dallarında yaşanan kimyasal madde yayılımı, yangın veya patlama gibi durumların yayılmasını önlemek için uygulanan prosedürleri kapsar.
Bu noktada profesyonel proses iş güvenliği ile mal, can kaybı ve çevrenin zarar görmesinin önüne geçmek büyük ölçüde mümkündür. Bu bağlamda proses ve iş güvenliğinin sıkça karıştırılan iki kavram olduğunu söylemek mümkündür. İkisi arasındaki temel farklılıkları özetlemek gerekirse de;
-
Proses güvenliği az gerçekleşmesine rağmen şiddeti ve etki alanı daha büyük olan kazalarla ilgilenir.
-
Proses güvenliği çalışanları korurken aynı zamanda diğer insanları da korumayı hedefler. Kaza durumlarında çevresel, ekonomik ve kişisel tüm sonuçları ele alır.
-
Proses güvenliği net bir ifadeyle; kazaların önlenmesi hususunda sistemin değişmesine odaklanır. İş güvenliğine kıyasla bu nedenle daha pahalı ve daha karmaşıktır.
Proses iş güvenliği farklılıkları yukarıda yer verdiğimiz gibi olsa da her ikisi de oldukça önemlidir. Sadece etki alanları ve prosedürleri kendi içerisinde farklılık gösterir. En temel farklılıklarından bir diğeri ise maliyet oranıdır. Eğer büyük kazaların, patlamaların hem çalışanlara hem de çevreye etki etme oranları düşsün istiyorsanız proses iş güvenliği prosedürleri bu noktada büyük önem arz eder.
Proses Güvenliğinin Önemi Nedir?
Proses güvenliğinin önemi sanayi sektöründeki firmalar için oldukça fazladır. Genel itibariyle kimyasal madde üretimi yapan, yangın ya da patlama oluşma olasılığı yüksek olan firmalar için uygulanması gereken tüm prosedürleri içerir. Başarılı ve profesyonel bir proses güvenliği yönetim sistemi sadece çevre ve insanlar için değil yıkıcı ve kon0mik kayıpların minimize edilmesi açısından da önem arz eder.
Tarihte proses kazasına örnek verilebilecek sayısız mevcuttur. Bu örnekler çevreye büyük ölçüde uzun süreli zarar vermenin yanı sıra kitlesel can ve mal kayıplarına da neden olmuştur. Tarihe yansıyan en büyük kayıpların yaşandığı bazı proses kazaları;
-
Chernobil 26 Nisan 1986 31 İnsan ölümü
-
Deepwater Horizon 20 Nisan 2010 11 Ölüm 17 Yaralı ve 205 milyon galon petrol sızması
-
Çin Iphone Fabrikası Foxcon 4 Ağustos 2014
-
Tianjin patlaması 12 Ağustos 2015 173 Ölüm
Yukarıda belirtilen ve benzeri büyük ölümcül kayıp yaşatan kazaların önlenmesi hususunda proses güvenliği büyük önem taşıyor. Belirtilen alanlarda hizmet veren tüm fabrika ve firmaların proses güvenliği hizmeti alması oldukça elzemdir.
Proses Güvenliği ve İş Güvenliği Farkları Nelerdir?
Proses güvenliği ve iş güvenliği arasında temel farklılıklar mevcuttur. Pek çok kişi her iki güvenlik yönetiminin birbiriyle aynı olduğunu düşünse de değildir. Aralarında mevcut olan on temel farklı aktarmak gerekirse de;
-
Proses güvenliği kapsamındaki kazalar daha az gerçekleşir,
-
Proses kazaların ve tehlikelerin yayılma riski oranını düşürür,
-
Proses herkesi korumayı hedefler,
-
Proses sistemlerin değişkesine odaklanır,
-
Proses çevreyi, işletmeyi, çalışanları ve diğer insanları güvence altına lamayı hedefler,
-
Proses güvenliğinin üst seviye desteğe ihtiyacı olur,
Proses ve normal iş güvenliğini birbirinden ayıran en temel hususlar yukarıdaki gibidir. Her ikisini birbirinden ayırmak tamamen mümkün değildir. Nitekim prosesin standart iş güvenliğine kıyasla daha az rastlanan fakat daha kitlesel olan kaza riskleri ile ilgilendiğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Proses Güvenliği Eğitimi Nedir?
Proses güvenliği eğitimi kurumlar özelinde hazırlanır. En temelde proses eğitimleri proseslerde karşılaşılması mümkün olan risklerin neler olduğunu, nasıl yönetilmesi gerektiğini ve nelerden kaynaklanabileceğini öğretmek amacı taşır. Her kurum için bu unsurlar farklılık gösteriyor. Bu nedenle de proses eğitimleri kurumlar özelinde hazırlanarak verilir. Genel olarak eğitim alt başlıkları ve konuları şöyledir;
-
Tehlikeli madde sınıflandırmaları,
-
Tehlikeli maddelerin miktar ve karşılıklı etkileşim sonuçları
-
Tehlikeli maddelerin içerik açısından tanınması
-
Güvenlik bilgi formları
-
Güvenlik bilgi içerikleri
-
Tehlikeli ve kimyasal maddelerin CLP ve ADR prosedürlerine göre sınıflandırılması
-
Tehlikeli maddelerin çevre, insan ve kurum açısından net değerlendirilmesi
-
Maddelerin uygulamalı sınıflandırılması
-
Tehlikeli maddelerin mevzuata göre değerlendirmesi
-
Patlayıcı ortamların sınıflandırılması
-
Proses içerisinde yer alan tehlikeli ekipmanların sınıflandırılması ve karşılıklı etkileşimleri
Proses eğitimlerinin başlık ve içerikleri yukarıda sıralandığı gibidir. Nitekim bu konu başlıkları her kurum özelinde değişebilir. Bu nedenle eğer proses güvenliğine dair hizmet alacaksanız ön görüşme yaparak eğitim içeriklerine dair daha detaylı bilgi talebinde bulunabilirsiniz.
Endüstriyel Kazaların Önlenmesinde Proses Güvenliğinin Yeri
Proses güvenliği endüstriyel kazaların önlenmesi hususunda büyük ölçüde fayda sağlıyor. Endüstriyel ve büyük çaplı kazaların oluşma riskleri fazla olduğu gibi sonuçları ise büyük ve kitlesel kayıplara neden oluyor. Bu kazalar genel olarak kimyasal gaz sızmaları, büyük çaplı yangın ve patlamalar şeklinde sınıflandırılıyor.
Genelde kimya üzerine çalışan firmalar ya da endüstri alanında hizmet veren büyük firmalarda rastlama olasılığı daha yüksektir. Buna örnek olarak maden ocakları, büyük çaplı plastik üretim alanları ve benzeri işetmeler verilebilir. Bu nedenle iş güvenliği kadar proses güvenliğine de önem verilmesi gerekiyor. Proses güvenliğine dair daha fazla bilgi ve eğitim almak üzere AYA OSGB ile irtibata geçebilirsiniz. İş güvenliği ve iş sağlığı alanında uzmanlaşan profesyonel ekibi ile sürece dair sizi ayrıntılı olarak aydınlatacaklardır.